Foto: Shutterstock/DaLiu
Studeren is een investering in je toekomst, maar vaak ook een dure. Veel oud-studenten stappen met een gemiddelde studieschuld van €17.800 de arbeidsmarkt op. Bovendien verschilt de hoogte van die schuld sterk per opleiding. Maar hoe pak je het aflossen slim aan? Moet je zo snel mogelijk van je schuld af of is het juist voordeliger om te wachten?
Wel of niet een diploma
Afgelopen maand presenteerde het Centraal Planbureau (CPB) het rapport: ‘Een betere kijk op studieschulden’. Vooral het wel of niet behalen van een diploma hangt in sterke mate samen met de hoogte van de studieschuld.
Studenten die na 10 jaar geen diploma behalen, moeten hun ontvangen studiefinanciering (reisproduct, basis- en aanvullende beurs) terugbetalen. Verder blijkt dat de opgebouwde studieschulden sterk uiteen lopen tussen de studenten.
Gemiddelde studieschuld per opleiding
In het rapport staat gedetailleerde informatie over de studieschulden die tussen 2010 en 2022 zijn opgebouwd. In die periode ging men van een prestatiebeurs naar het leenstelsel van 2015 tot 2022. Vanaf 2023 is de prestatiebeurs weer terug, waarbij je studiefinanciering in een gift verandert bij het tijdig behalen van een diploma.
De grootste schuldenaars zijn de mensen die tijdens de prestatiebeurs zijn begonnen aan een universitaire opleiding. Gemiddeld is de studieschuld van deze oud-studenten €34.900. De armste oud-studenten zijn diegenen die zonder diploma de universiteit verlaten. Onder hen heeft 10 procent een studieschuld van meer dan €84.600
Zoomen we in het rapport van het CPB, dan is de hoogte grotendeels afhankelijk van het opleidingsniveau. Zo is de gemiddelde studieschuld bij een mbo-3/4-diploma behaald na vier jaar, €900. Bij HBO-diploma ligt dit rond de €6.300 en bij een WO-bachelordiploma bedraagt de gemiddelde studieschuld €12.500.
Verband tussen studieschuld en financiële positie ouders
Studenten met ouders met een laag inkomen en vermogen hebben vaak een hogere studieschuld. Vooral onder HBO- en WO-studenten zijn de verschillen in de gemiddelde studieschuld groot tussen diegene wiens ouders tot de 10 procent hoogste en 10 procent laagste inkomensgroepen behoren.
Bovendien wordt dit verschil verklaard doordat studenten van ouders met een laag inkomen vaker recht hebben op een aanvullende beurs. Wanneer deze groep geen diploma haalt binnen 10 jaar, blijven ze met een hogere schuld zitten. Dit komt omdat ze dan de aanvullende beurs ook moeten terugbetalen.
Snel aflossen of toch even wachten?
Sinds 2024 is de rente op studieschuld vervijfvoudigd naar 2,56 procent. Hierdoor is lange termijn aflossen minder aantrekkelijk voor oud-studenten. Zo zie je bij een studieschuld van €10.000, dat er een rente van €256 per jaar bovenop komt. Bovendien zijn de rentes op de bank ook vaak nog een stuk lager.
Verder daalt de maximale hypotheek al snel met €30.000 euro bij de genoemde studieschuld. Wie het geld heeft liggen, kan om deze redenen het best om meteen alles af te lossen of zo snel mogelijk.
Aan de andere kant, voor mensen met een laag inkomen is het juist slim om zo langzaam mogelijk af te lossen. Pas vanaf een bepaald jaarinkomen hoef je maandelijks een bedrag af te lossen. Hoeveel je af moet lossen, hangt af van je draagkracht.
Onder het oude studiestelsel (voor 2015) wordt een studieschuld kwijtgescholden als je 15 jaar lang hebt afgelost. Dit kan duizenden euro’s schelen als je een hoge studieschuld had. Tegenwoordig, onder het nieuwe stelsel, moet je 35 jaar aflossen voordat je schuld wordt kwijtgescholden. Dit betekent dat langzaam aflossen minder voordeel oplevert. We houden onze volgers dagelijks op de hoogte, volg ons gratis op Whatsapp.
Bitcoin naar €1 miljoen? Nederlanders & Belgen ontvangen €20 bitcoin gratis
Is dit het laatste moment om in Bitcoin te stappen? OKX geeft iedereen de kans om in te stappen: alle Nederlanders en Belgen ontvangen tijdelijk €20,- gratis bitcoin. En dat is nog niet alles: als je je in januari aanmeldt, ontvang je als Crypto Insiders lezer ook een officieel Manchester City voetbal shirt. Een account aanmaken duurt 1 minuut en is gratis.
Meld je deze week gratis aan en ontvang €20,- gratis bitcoin.
🚨 Dit is de impact van Trump voor crypto, en hier kan de koers heen: Luister de podcast nu of sla ‘m op