Foto: Joao Serafim/Shutterstock
Op 3 januari 2009 bracht de mysterieuze ontwikkelaar Satoshi Nakamoto het Bitcoin-netwerk tot leven. Inmiddels heeft bitcoin (BTC) door de jaren heen flink wat terrein weten te winnen binnen de financiële wereld, maar zal de grootste digitale munt ooit mainstream worden voor het grote publiek?
Nadat grote investeringsmaatschappijen in de beginperiode erg kritisch waren op cryptocurrencies, draait deze mening in de laatste jaren steeds meer om. In 2023 nemen een aantal Amerikaanse investeringsmaatschappijen zelfs de beslissing om een aanvraag voor een bitcoin exchange-traded fund (ETF) in te dienen. Met dit product hopen zij hun klanten te voorzien in hun groeiende vraag naar investeringsmogelijkheden in bitcoin en een brug te bouwen tussen reguliere investeringsmogelijkheden en crypto.
Na meerdere afwijzingen, neemt de Amerikaanse financiële waakhond Securities and Exchange Commission (SEC) aan het einde van 2023 de beslissing om de aanvragen goed te keuren. Niet veel later lanceren de eerste spot bitcoin ETF’s op de Amerikaanse beurzen. In de eerste weken stroomt er een gigantische hoeveelheid kapitaal naar de nieuwe bitcoin beursfondsen. Volgens de website van Farside Investors ligt het totaal geïnvesteerde kapitaal in bitcoin ETF’s op dit moment op ruim 77 miljard dollar.
Bitcoin als betrouwbare investering?
Sinds de geboorte van de munt is is de waarde overduidelijk gestegen. Ondanks het succes van de bitcoin, blijft de BTC-koers erg volatiel en is het netwerk relatief traag met een verwerking van tien minuten per transactieblok. De opkomende vraag is dan ook of bitcoin ooit als een belangrijke mainstream investeringsmunt zal worden gezien door de financiële wereld.
Volgens Krijn Soeteman, wetenschapsjournalist en schrijver van onder andere het boek de Crypto Encyclopedie, kan de prijs van bitcoin nog verder stijgen. “Het is lastig te voorspellen wat de prijs op korte termijn doet, omdat dit afhankelijk is van heel veel factoren. Tot nu toe heeft de bitcoin in ieder geval bewezen dat het in prijs kan blijven stijgen. Dit heeft waarschijnlijk vooral te maken heeft met het groeiende aantal gebruikers en investeerders.”
Dit is niet de enige reden waarom de prijs van een bitcoin nog verder kan stijgen. Naarmate er meer bitcoin halvings plaatsvinden, zal er namelijk ook steeds minder bitcoin op de markt beschikbaar komen. Dit komt doordat de beloningen in bitcoins bij elke halving halveren. Wanneer de vraag naar bitcoin gelijk blijft of zelfs stijgt, zal er meer vraag dan aanbod zijn. Het gevolg van dit principe is dat de prijs van bitcoin zal gaan stijgen.
Op dit moment stroomt er veel kapitaal naar bitcoin ETF’s. Dit betekent dat de aanbieders van deze fondsen steeds meer bitcoin inkopen, zodat investeringen in het fonds daadwerkelijk worden gedekt met BTC. Soeteman: “Ik verwacht dat steeds meer bitcoins bij zulke fondsen terecht zullen komen, in plaats van bij de “gewone” investeerder. Iets wat niet helemaal in lijn is met de fundamentele ideeën achter bitcoin.”
De reden waarom veel investeerders voor bitcoin kiezen? Enerzijds wordt dit verklaard door diversificatie, oftewel: het verdelen van investeringen over verschillende sectoren om zo de risico’s te spreiden. Een andere belangrijke reden om in bitcoin te investeren is het ontlopen van het effect van inflatie op kapitaal. Waar overheden geld bij kunnen drukken, kan dit met bitcoin niet. Net als goud behoudt de munt door schaarste zijn waarde. “Ik vermoed dat bitcoin door de meeste investeerders vooral als een waardevolle bezitting wordt gezien. Een investering, waarvan gehoopt wordt dat het meer geld waard wordt als je er na jaren weer eens naar kijkt”, aldus Soeteman.
Wordt betalen met bitcoin de toekomst?
Het idee achter bitcoin was dat het als een middel kon dienen om transacties tussen twee personen uit te voeren, zonder gebruik te maken van een centrale entiteit. Wanneer men bitcoin als wereldwijd betaalmiddel zou willen gebruiken, dan vraagt dat nogal wat van de munt en het netwerk.
Ondanks dit feit, is professor Peter D. de Vries hoopvol. Zo schrijft hij in zijn onderzoek “An Analysis of Cryptocurrency, Bitcoin and the Future”, dat bitcoin zich door de jaren heen steeds meer heeft ontwikkeld als mogelijk toekomstig alternatief voor de traditionele valuta’s.
Zeker voor instabiele valuta’s of valuta’s die met grote inflatie te maken hebben zou de munt een oplossing kunnen zijn. Daarnaast biedt de technische onderlaag van bitcoin, de blockchain, allerlei mogelijkheden voor innovaties, waaronder smart contracts. Hiermee kunnen voorwaarden worden meegegeven aan transacties, zodat deze op het juiste moment worden uitgevoerd. In de huidige financiële wereld zijn hier op dit moment nog steeds centrale entiteiten voor nodig.
Te veel volatiliteit en een te hoge waarde
Toch acht Soeteman de bitcoin voorlopig niet geschikt als wereldwijd betaalmiddel. “Allereerst zou het gebruik op zo’n grote schaal een hoop extra belasting opleveren voor het achterliggende netwerk. Ondanks ontwikkelingen van de afgelopen jaren, zoals het Lightning Network, is het nog maar de vraag of het systeem de belasting aan kan.”
Daarbij speelt de volatiliteit van bitcoin volgens hem een grote rol. “Het zorgt ervoor dat een bepaalde hoeveelheid bitcoin de ene dag meer waard kan zijn dan de andere dag. Deze verschillen kunnen in bepaalde periodes best flink zijn. Dat maakt het zeker voor grotere bedrijven, die soms met enkele miljarden dollars aan kapitaal werken, erg onzeker. Bij gebruik van de reguliere fiat valuta’s is deze schommeling minimaal, waardoor de voorkeur voor het gebruik van fiat valuta’s de komende jaren waarschijnlijk nog zal blijven.”
Ook de achterliggende techniek van de digitale munt is zeer waarschijnlijk ook nog niet klaar om door mensen over de gehele wereld gebruikt te worden. Soetman: “Zo is het Bitcoin netwerk zelf vooral erg duur en traag. In de afgelopen jaren zijn daar wel oplossingen voor bedacht, waaronder het Lightning-netwerk. Hiermee verlopen de transacties op een andere manier, waardoor dit sneller en goedkoper kan. Wanneer miljoenen of misschien wel miljarden mensen extra het netwerk zouden gaan belasten met hun transacties, is het nog maar de vraag of dat het aan zou kunnen. Daarbij is het lastig is om vergelijkingen tussen producten te maken of een gevoel te hebben bij de waarde van iets, wanneer één bitcoin een waarde heeft dat in de tienduizenden euro’s of dollars loopt.”
Last but not least: regulatie en toezicht
Met de groei van bitcoin besloten steeds meer overheden dat er meer regulatie nodig was. Deze overheden hadden namelijk geen grip en toezicht over wat er zich afspeelde met cryptocurrencies. Daarnaast maken criminelen dankbaar gebruik van de decentraliteit en anonimiteit van de werking van cryptocurrencies.
In een onderzoek genaamd “Beyond Bitcoin: A Review Study on the Diverse Future of Cryptocurrency” concludeerde professor Mohammed Faez Hassan ook al dat er regulatie nodig zou zijn om goed te kunnen omgaan met bitcoin in de dagelijkse praktijk. Wanneer veel mensen gebruik maken van bitcoin, moet dit wel gebeuren via vooraf afgesproken regels en wetgeving. Dit is nodig om de munt bijvoorbeeld veilig te houden en bruikbaar te maken voor de gehele wereldbevolking. Daarnaast beperken overheden hiermee oplichting en fraude.
In de Verenigde Staten is de SEC al jaren bezig met het steeds verder reguleren van de digitale munten. In Europa trekken landen samen op via de Europese Commissie. Vanuit Brussel komt er deze zomer nieuwe wetgeving aan, die ook voor crypto exchanges zal gaan gelden aan het einde van dit jaar. Deze wetgeving, met de naam Markets in Crypto-Assets Regulation (MiCA), moet ervoor zorgen dat er duidelijke kaders en regels zijn waaraan crypto aanbieders en crypto houders zich moeten houden.
Met deze regels en wetgeving hopen overheden duidelijke grenzen en mogelijkheden te scheppen. Dit zal vooral een verschil maken voor de munt als investeringsmiddel. Zo helpen de regels duidelijk te maken op welke manier er gehandeld mag worden, maar bijvoorbeeld ook hoe er moet worden omgegaan met de kapitalen die in een ETF worden geïnvesteerd.
Wat brengt de toekomst voor bitcoin?
Zolang het netwerk nog niet klaar is en de munt te veel in waarde schommelt, lijkt de kans voor bitcoin om een mainstream betaalmiddel te worden klein
Wel zal er veel meer kapitaal in bitcoin worden geïnvesteerd door grote financiële instellingen. Hierdoor zullen steeds meer bitcoins terechtkomen in de wallets van deze grote financiële instituten. In deze lijn zullen traditionele investeerders steeds meer volgen, waardoor bitcoin de komende jaren waarschijnlijk steeds meer zal worden gezien als investering, dan als middel om mee te betalen.
