Kennisbank
Wie is Sam Bankman-Fried
Sam Bankman-Fried was ooit het wonderkind van de cryptowereld. Een miljardair die beloofde om de financiële sector op zijn kop te zetten. Dat lukte hem wel, maar niet op de manier hoe hij het graag had gezien. Tegenwoordig wordt Bankman-fried, oprichter van FTX, gezien als een van de grootste fraudeurs in de cryptosector.
Hoe kon de man die ooit een van de rijksten ter wereld was, zo diep vallen? Wat was de rol van zijn ex-vriendin Caroline Ellison in dit schandaal? En hoeveel vermogen heeft hij nog over gehouden? Ontdek in dit kennisbankartikel alles over de opkomst en ondergang van Sam Bankman-Fried.
By Cointelegraph, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=146870877
Wie is Sam Bankman-Fried?
Sam Bankman-Fried, ook wel bekend als SBF, is de voormalig CEO van FTX. Hij werd geboren op 5 maart 1992 in de plaats Stanford, Californië. Hij begon zijn carrière in de financiële wereld in 2013 als stagiair bij Jane Street Capital, een bedrijf dat gespecialiseerd was in internationale ETF’s.
Nadat hij afgestudeerd had aan het MIT, keerde hij terug bij dit bedrijf voor een fulltime functie. In 2017 verliet hij het bedrijf, werkte korte tijd voor een ander bedrijf, en besloot toen zelf een bedrijf op te richten.
Dat deed hij samen met Tara Hedley, waarbij Bankman-Fried Alameda Research oprichtte. Dit handelsbedrijf verdiende miljoenen per dag door slim gebruik te maken van prijsverschillen in de wereld van cryptovaluta. Vooral tussen Japan en de VS kochten ze crypto goedkoop op de ene markt en verkochten het duurder op de andere.
Een belangrijk figuur binnen Alameda was Caroline Ellison, die later CEO werd van het handelsbedrijf. Ellison had een achtergrond als handelaar bij Jane Street, en was bovendien de vriendin van Bankman-Fried. Hun relatie en nauwe samenwerking binnen Alameda speelden later een grote rol in de ondergang van zowel Alameda als FTX.
In 2018 besloot Bankman-Fried te verhuizen naar Hongkong en richtte daar in 2019 FTX op. Het platform bood handel in spot- en derivatenmarkten, met producten zoals futures, opties en tokenized aandelen. FTX groeide razendsnel en werd een van de grootste crypto-exchange ter wereld.
Op de Bahama’s breidde hij zijn succes verder uit, wat hem zelfs een plek opleverde op de Forbes 30 Under 30-lijst. Verder investeerde Bankman-Fried er flink op los. Hij pompte meer dan $500 miljoen in AI-bedrijf Anthropic en honderden miljoenen in Sequoia Catial, dat ook in FTX investeerde.
Daar bleef het niet bij, want hij bood opmerkelijk genoeg aan om tot $5 miljard te investeren in de overname van Twitter door Elon Musk. Uiteindelijk kwam er geen deal tot stand, en zoals we weten kocht Elon Musk zelf het platform.
De ondergang van FTX
In november kwam er een opmerkelijk X-bericht naar buiten van Binance CEO Changpeng Zhao (CZ). Hij gaf aan dat Binance zijn FTT-bezittingen, de token van FTX, zou verkopen. Dit veroorzaakte paniek en een massale opnamegolf bij FTX. Vergelijk het met een bankrun, waar mensen massaal besluiten om hun geld op te nemen.
Dit gebeurde allemaal kort nadat er een rapport gepubliceerd was van CoinDesk. Daarin werd onthuld dat Alameda Research grotendeels afhankelijk was van FTT. De prijs van de token kelderde vervolgens enorm en FTX belandde in een diepe crisis.
Niet veel later, op 8 november 2022, kondigde CZ aan dat Binance FTX zou overnemen om de liquiditeitsproblemen op te lossen. Maar naar kort onderzoek trok Binance zich op 9 november alweer terug, vanwege beschuldigingen van mismanagement en lopende onderzoeken.
Dit betekende de ondergang van cryptobeurs FTX. Op 11 november vroegen FTX, Alameda Research en meer dan 130 gerelateerde bedrijven faillissement aan. Bankman-Fried trad af als CEO en werd vervangen door John J. Ray III. Kort daarna werd bekend dat FTX klantengelden had gebruikt om verliezen bij Alameda te dekken, wat neerkwam op miljarden aan illegale transacties. Op 12 november werd Bankman-Fried ondervraagd door de politie op de Bahama’s. Uit faillissementsdocumenten bleek dat hij zichzelf $1 miljard had geleend.
De nieuwe CEO reageerde: “Nooit in mijn carrière heb ik zo’n compleet falen van de controle op bedrijven en zo’n compleet gebrek aan betrouwbare financiële informatie gezien.”
Bankman-Fried beweerde later nog dat FTX eigenlijk solvabel was en dat hij was gedwongen tot faillissement. Hij had hier maar al te graag willen getuigen in het Amerikaanse Congres, maar door zijn arrestatie kort ervoor ging dat niet door. In plaats daarvan bevestigde de nieuwe CEO de ernst van de financiële chaos bij FTX.
Crypto koning veroordeeld
Bankman-Fried, vaak genoemd als crypto koning, is inmiddels veroordeeld in de rechtbank in de Verenigde Staten. Hij stond terecht voor zeven federale misdrijven en werd veroordeeld tot 25 jaar gevangenisstraf.
De rechter Lewis Kaplan benadrukte de ernst van de misdrijven, waarbij hij opmerkte dat de FTX-oprichter tijdens het proces niet alleen leugens vertelde, maar ook ontwijkende antwoorden gaf, en probeerde vragen te ontlopen.
“Straf moet passen bij de ernst van de misdaad,” zei rechter Kaplan. “En dit was een ernstige misdaad […] Als hij niet loog, was Bankman-Fried ontwijkend, irritant en probeerde hij de aanklagers vragen voor hem te laten herformuleren. Ik doe dit werk al bijna 30 jaar. Ik heb nog nooit zo’n optreden gezien.”
De veroordeling van Bankman-Fried is het einde van een tragisch hoofdstuk, waarbij ook het hoger beroep, die de ‘crypto koning’ nog aanvroeg weggewuifd werd. Begin 2025 vroegen de ouders nog om gratie voor hun zoon bij de nieuwe president Donald Trump. Maar voor nu zit hij nog vast in de gevangenis, en moet hij nog heel veel jaren blijven zitten.
Het vermogen van Sam Bankman-Fried
Het vermogen voor de ondergang van zijn cryptobeurs was enorm veel. Zo werd FTX gewaardeerd op een gecombineerd bedrag van $40 miljard, volgens Forbes. Het grootste gedeelte van zijn vermogen, dat naar schatting opliep tot $26,5 miljard, zat vast in het bezit van ongeveer de helft van FTX en een aandeel in de FTT-tokens.
Tegenwoordig is het vermogen nihil, waarbij Forbes ook een waarde aangeeft van $0. In maart 2024 werd Bankman-Fried veroordeeld, waarbij hem ook werd opgedragen om $11 miljard te betalen wegens fraude en gerelateerde misdrijven. Gezien deze ontwikkelingen is het aannemelijk dat Bankman-Fried geen groot vermogen meer heeft.
FTX nieuws
De crypto-exchange FTX ging eind 2022 failliet. Veel investeerders kwamen bedrogen uit, net als veel werknemers van het bedrijf. In een eerder document gebruikte FTX bijzondere termen, zoals ‘exchange fortification’, ‘plan for structuring exchange’ en ‘Review 2.0 next steps’. Deze termen suggereren dat er al concrete plannen zijn om niet alleen klanten weer hun geld (gedeeltelijk) terug te geven, maar ook om het platform weer operationeel te maken.
Onlangs kwam er een grote opluchting voor Nederlandse gedupeerden van FTX: de failliete cryptobeurs gaat eindelijk beginnen met het compenseren van zijn Europese klantenbestand. De voormalig Europese tak wordt namelijk overgenomen en de nieuwe eigenaar heeft laten weten de terugbetalingen op zich te nemen.
Het gaat om de CEO Armani Ferrante van Backpack Exchange, ironisch genoeg opgericht door voormalig FTX-medewerkers, die FTX EU gaat overnemen. In totaal zal FTX, dat in november 2022 kopje onder ging, voor een kolossaal bedrag van $16 miljard teruggeven aan alle gedupeerden.
De eerste groep, de grootste met 98% van alle claims, betreft iedereen die maximaal $50.000 aan crypto in handen had op het moment dat FTX zijn faillissement aanvroeg. Zij krijgen 119% van de waarde van hun claim terug. Dat klinkt echter veel mooier dan het is.
De prijs van bitcoin (BTC) en eigenlijk iedere andere crypto is de afgelopen twee jaar namelijk ontzettend hard gestegen. Uiteindelijk kunnen gedupeerden nu dus veel minder crypto terugkopen. Een belangrijke les die ze niet snel zullen vergeten.
