Wat is cryptografie?

Cryptografie is de techniek waarmee informatie wordt versleuteld. Hierdoor kan alleen de juiste persoon de informatie lezen. Dit gebeurt met een speciale sleutel die nodig is om de code te ontcijferen.

Het woord ‘cryptografie’ komt uit het Grieks: ‘kryptos’ betekent verborgen en ‘graphein’ betekent schrijven. En als je dat samenvoegt, betekent het letterlijk ‘verborgen schrift’. Maar in de praktijk gaat het om veilig versturen van informatie.

Cryptografie bestaat al sinds de tijd van de oude Egyptenaren. Ze gebruikten hiërogliefen al rond 2600 v.Chr. om geheime boodschappen te verbergen. Dat betekent dat cryptografie al ongeveer 4600 jaar oud is!

Door de eeuwen heen is deze techniek steeds verder ontwikkeld. Tegenwoordig maakt cryptografie gebruik van computers, technologie en wiskunde om sterke en veilige codes te maken. Dit zorgt ervoor dat gevoelige gegevens, zoals wachtwoorden en bankinformatie, goed beschermd blijven in de digitale wereld.

Hoe werkt cryptografie?

Cryptografie wordt gebruikt om informatie veilig te houden door middel van versleuteling. Dan kan gedaan worden met verschillende beveiligingsmethoden, zoals 128- of 256-bits encryptie, SSL (Secure Sockets Layer) en TLS (Transport Layer Security). Al deze technieken zorgen ervoor dat belangrijke gegevens, zoals wachtwoorden, banktransacties of e-mails, beschermd blijven.

Er zijn verschillende manieren om gegevens te versleutelen. Een voorbeeld van een eenvoudige beveiliging is symmetrische cryptografie. Hierbij wordt een bericht versleuteld met een geheime sleutel. De ontvanger heeft dezelfde sleutel nodig om het bericht weer leesbaar te maken. Maar ook hier zitten nadelen aan, als iemand de sleutel onderschept kan hij of zij ook de geheime informatie lezen.

Om dit veiliger te maken kwam er een nieuwe oplossing. Zo werd asymmetrische cryptografie bedacht, ook wel het publieke-sleutelsysteem genoemd. Hierbij heeft elke gebruiker twee sleutels: een publieke sleutel (die mag en kan iedereen zien) en een privésleutel (die alleen voor jou is en geheim blijft).

Wanneer iemand je een versleuteld bericht wil sturen, gebruikt diegene jouw publieke sleutel om het bericht te coderen. Alleen jij kunt vervolgens de informatie openen, omdat jouw privésleutel het bericht kan ontcijferen. Dat betekent ook dat niemand de informatie kan lezen als het onderweg onderschept wordt.

Waarom is encryptie belangrijk?

Cryptografie is een belangrijke technologie voor cyberbeveiliging. Het zorgt immers voor extra bescherming van gegevens en gebruikers. Bovendien kan hierdoor de privacy gewaarborgd blijven en kunnen cybercriminelen geen informatie stelen.

In de praktijk wordt cryptografie op verschillende manieren gebruikt. Ten eerste kan alleen de gewenste ontvanger toegang krijgen tot de informatie. Gesprekken en gegevens blijven dus privé.

Verder zorgt de versleuteling ervoor dat gegevens niet ongemerkt kunnen worden veranderd. Daarbij helpen digitale handtekening om te controleren of de geleverde informatie betrouwbaar is. Ook helpt cryptografie bij het verifiëren van identiteiten, zodat je zeker weet met wie je te maken hebt. Bovendien kunnen verzenders niet ontkennen dat ze een bericht hebben verstuurd, omdat cryptografische technieken, zoals digitale handtekeningen, dit kunnen bewijzen.

Welke soorten cryptografie zijn er?

Er zijn drie belangrijke soorten cryptografie, die elk met hun eigen manier van werken informatie veilig houden. Twee van de drie soorten hebben we al eerder in dit artikel besproken.

De eerste is de eenvoudigste vorm van versleuteling: symmetrische cryptografie. Hier gebruiken zowel de verzender als de ontvanger dezelfde sleutel om het bericht te versleutelen en te ontvangen. Het gevaar zit hier bij het overhandigen van dezelfde sleutel om het bericht te ontcijferen. Bekende methoden zijn DES en AES.

Een veiliger methode is daarom asymmetrische cryptografie. Bij deze methode heb je een publieke sleutel en een privésleutel. De verzender gebruikt de publieke sleutel van de ontvanger om het bericht te versleutelen. De ontvanger gebruikt zijn privésleutel om het bericht weer te ontcijferen. Dit zorgt ervoor dat de informatie goed beveiligd wordt. Een bekend voorbeeld is het RSA-algoritme.

De laatste is door middel van hashfuncties. Dit type cryptografie werkt zonder sleutels. In plaats daarvan wordt een bericht omgezet in een unieke code (de hashwaarde). Zie dit al een soort digitale vingerafdruk die niet terug te draaien is naar het originele bericht. Deze methode wordt vaak gebruikt om wachtwoorden te beveiligen in besturingssystemen.

Hashing en bitcoin

Hashing is een techniek waarbij dus een stukje informatie wordt omgezet in een unieke code, ofwel een hashwaarde. Dit wordt gedaan met behulp van een hashfunctie, zoals SHA-256 bij Bitcoin.

Een hash heeft een aantal belangrijke eigenschappen. De eerste eigenschap is dat het uniek is, waarbij elke invoer een compleet andere hash oplevert. De tweede is dat de originele invoer niet teruggehaald kan worden uit de hash, wat betekent dat het onomkeerbaar is. De derde en tevens laatste belangrijke eigenschap is dat een hash snel en efficiënt is, het berekenen van een hash gaat razendsnel.

Hashing speelt ook een cruciale rol in Bitcoin en de blockchain-technologie. Elke Bitcoin-transactie krijgt een unieke hashwaarde. Dit zorgt ervoor dat de transactie onomkeerbaar is en de blockchain veilig en betrouwbaar blijft.

Miners gebruiken hashing om nieuwe Bitcoin-blokken te maken. Ze moeten een hash vinden die voldoet aan specifieke eisen. Het proces dat hier achter zit, Proof-of-Work, kost veel rekenkracht. Maar hierdoor blijven de Bitcoin-transacties wel betrouwbaar en onvervalsbaar.

Ook bij de beveiliging van cryptowallets is hashing onmisbaar. Een privésleutel wordt gehasht om een openbaar adres te generen, zodat anderen Bitcoin kunen sturen zonder toegang te hebben tot de privésleutel. Bovendien voorkomt het diefstal en blijft je crypto-tegoeden beveiligd.

Wist je dat zonder hashing bitcoin niet zou kunnen bestaan? Het voorkomt manipulatie, houdt de blockchain veilig en maakt het mogelijk voor miners om te minen.

Wanneer gebruik je cryptografie?

Cryptografie is overal om ons heen, zelfs als we het niet doorhebben. Het wordt gebruikt om informatie veilig te houden, zoals bij het versturen van e-mails, het opslaan van wachtwoorden en het doen van online betalingen. Het zorgt er allemaal voor dat je persoonlijke gegevens niet zomaar door anderen kunnen worden gelezen of gestolen.

Denk bijvoorbeeld aan internetbankieren of online winkelen. Zodra je een betaling doet, versleutelt cryptografie je gegevens, zodat alleen de ontvanger ze kan ontcijferen. Daarbij heb je vast je wachtwoorden opgeslagen toen Google of Safari daar naar vroeg. Deze worden veilig bewaard met cryptografische technieken, zodat hackers ze niet kunnen achterhalen.

Door cryptografie bewust te gebruiken, door bijvoorbeeld sterke wachtwoorden te genereren en een 2FA (tweestapsverificatie) in te schakelen, kun jij ook je eigen gegevens beter beveiligen. Kortom, cryptografie is tegenwoordig niet meer weg te denken in de digitale wereld.