Afbeelding door AI gegenereerd
Michael Eisink is al 20 jaar psycholoog en coach. In 2017 ontdekte hij de wondere wereld van bitcoin en sindsdien is hij besmet met de cryptokoorts. In zijn columns bekijkt hij crypto door het oog van een psycholoog.
De jaarwisseling, een bijzondere periode die in psychologisch opzicht voor velen een overgang markeert van oud naar nieuw gedrag. Hier maken onder andere fitness-centra dankbaar gebruik van maar ook op financieel gebied speelt dit sentiment een belangrijke rol. Zo heeft bijvoorbeeld ongeveer 80% van alle Nederlanders het voornemen om verstandiger met geld om te gaan het komende jaar. Wellicht ben jij er daar één van!
Gedragsverandering is mogelijk, maar geen eitje
Zoals met elke verandering, geeft gedragsverandering psychologische weerstand. Je gaat iets loslaten dat bekend en daarmee vertrouwd is en gaat nieuw gedrag aanleren waarvan het nog maar afwachten is of dit gaat lukken. Dit geeft onzekerheid en daarmee spanning. Tevens zit er een bepaalde routine ingesleten in “oud” gedrag waardoor je dit oude gedrag haast reflexmatig stelt. Dat noemen we ook wel een patroon. Sommige patronen zijn diep ingesleten, sommige wat minder diep. Gedragsverandering is zeker mogelijk maar je zult wel aan een aantal voorwaarden moeten voldoen om de kans zo groot mogelijk te maken dat het ook echt gaat lukken.
Het allerbelangrijkst is een grote en diepgewortelde motivatie om een doel te gaan bereiken. Hierom mislukken goede voornemens helaas zo vaak. Mensen willen bijvoorbeeld stoppen met impulsuitgaven en meer gaan sparen, aangezet door en op basis van de hype die leeft rondom de jaarwisseling. Dat is een beweging de goede kant op maar helaas vaak niet voldoende. Niets zo demotiverend dan een niet-geslaagde veranderpoging. Dit verhoogt de drempel tot succesvolle gedragsverandering voor de toekomst. Daarom ben ik er voorstander van om je gedrag te wijzigen wanneer je echt helemaal klaar bent met een oude gewoonte in plaats van te wachten totdat de jaarwisseling zich aandient. Als je inspiratie nodig hebt om jezelf te motiveren, klik hier.
Haalbare crypto doelen stellen
Als je motivatie in orde is en je hebt besloten om geld te gaan besparen (om te beleggen in crypto bijvoorbeeld) kun je een plan gaan maken. De eerste stap hierin is het bepalen van je doel. Een valkuil is dat je een onhaalbaar hoog doel stelt dat je lekker snel kan bereiken. Zorg er voor dat je een, ook in moeilijke maanden, haalbaar doel stelt. Bijvoorbeeld: ‘ik zet maandelijks 5% van mijn inkomen opzij om te beleggen’. Streef er naar om het doel elke maand te behalen en stel het bij als het doel structureel te hoog gesteld blijkt te zijn. Niets is zo demotiverend als een gebrek aan succes. Klik hier voor meer informatie over het stellen van een doel.
Wees kritisch, breng smoesjes in kaart
Wanneer je je bespaardoel een maand niet hebt behaald, durf dan kritisch te kijken naar de redenen hiervan. De kans is groot dat je jezelf ergens hebt gesaboteerd met een doel-ondermijnende gedachte (ofwel smoes). Breng je smoezen in kaart en corrigeer je manier van denken in overeenstemming met het bereiken van je doel. Kijk eens op de website van Omdenken voor inspiratie omtrent het omzetten van smoezen in helpende gedachten.
Houd je beleggingen bij in bijv. een spreadsheet zodat je in één oogopslag het resultaat van je bespaardoel inzichtelijk hebt en waak ook hier voor zelf-sabotterende gedachten zoals ‘dit schiet niet op’ en zet dit om in een motiverende gedachte zoals ‘vele kleine beetje maken een hoop’.
Nu je eenmaal een plan hebt gemaakt, rest je vol te houden en door te zetten. Wanneer je dat lukt, zul je op de langere termijn bezien trots op jezelf zijn. Haal dat moment in gedachten alvast naar voren en stel je voor hoe dit zal voelen. Doe dit minstens een keer per week, op een vast moment in de week en overtuig jezelf ervan dat je goed bezig bent. Stel je voor hoe je beleggingen er over tien jaar ‘compounding’ uit zullen zien en durf te dromen over wat je met deze hoeveelheid geld zou willen doen. Je begint je meer en meer te realiseren dat je dromen binnen je bereik liggen en het zal je steeds minder moeite kosten je bespaardoel vast te houden.
Succes en veel plezier met je Ferrari!
