Foto: GaudiLab/Shutterstock
Michael Eisink is al 20 jaar psycholoog en coach. In 2017 ontdekte hij de wondere wereld van crypto en sindsdien is hij besmet met de cryptokoorts. In zijn columns bekijkt hij crypto door het oog van een psycholoog.
Dat de menselijke stemming meebeweegt op het marktsentiment, zal geen verrassing zijn. In hoeverre heeft de bearmarkt invloed op jouw stemming? Voel je je minder vrolijk de laatste tijd na het lezen van al het negatieve crypto nieuws, of heb je de lage koersen inmiddels geaccepteerd? In de onderstaande column lees je welke factoren een rol spelen bij een negatief sentiment in de cryptospace en hoe je dit zoveel mogelijk kunt voorkomen door onderstaande psychologische wijsheid toe te passen.
Bitcoin verlies is rouwproces
Je stemming is onderhevig aan allerlei omgevingsinvloeden zoals gedoe op het werk en in je relatie. Ook gedoe op de beurs kan een belangrijke bron van invloed zijn. Een bearmarkt kan gezien worden als een verlieservaring wanneer je geld verliest en er wordt in de psychologie een gelijkenis getrokken met een rouwproces. Rouw ontstaat wanneer iemand van wie je houdt of iets dat belangrijk voor je is, wegvalt. Een rouwproces volgt een aantal verschillende stadia die voor het eerst benoemd werden door de van oorsprong Zwitserse arts Elisabeth Kübler-Ross (in 1969). Hieronder zullen de stadia benoemd worden die je bij jezelf kunt bemerken wanneer je van een bullmarkt in een bearmarkt terecht komt zonder dat je hier adequaat op hebt ingespeeld.
Ontkenning: ‘BTC prijs gaat wel weer stijgen’
Het eerste stadium, is het stadium van ontkenning. Het dringt niet direct tot je door dat de dalende trend niet snel weer omslaat in een stijgende. Je denkt dat de daling tijdelijk is en verwacht elk moment dat de bitcoin (BTC) koers weer omhoog gaan. Deze fase kan in de psychologie van rouw in geval een geliefd persoon is overleden, beschouwd worden als een beschermende fase. Het ongeloof dat iemand is overleden, beschermt je tegen overspoeling van emoties. Het is niet voor niets dat veel mensen die een geliefde verliezen, zich in de eerste dagen verdoofd voelen. Door ontkenning van de bearmarkt wordt het risico op verlies van een deel van je inleg vergroot. Immers, als je niet bewust bent van veranderde beurscondities kun je ook geen actie ondernemen.
Verzet: ‘Waarom heb ik mijn crypto niet verkocht?!’
Na deze fase ontstaat er weerstand tegen de verandering van marktcondities en ervaren mensen boosheid. Dit kan boosheid zijn richting het zelf, een ander of de wereld in het algemeen. Mensen ervaren gedachten als “Wat stom dat ik mijn positie niet heb verkleind, ik had moeten verkopen!”of “Als Putin de oorlog niet zou zijn begonnen, stond bitcoin nu op 100.000 euro!”. Deze boze energie zorgt er in deze fase voor dat de teleurstelling en somberheid nog even wordt afgeweerd.
Onderhandeling en FUD: Bitcoin verkopen met verlies
Tijdens de derde fase, ook wel de onderhandelingsfase genoemd, zijn mensen paniekerig en treedt Fear, Uncertainty and Doubt (FUD) op. Dit kan gezien worden als een laatste, wellicht wanhopige poging, de teleurstelling of schrik uit het bewustzijn te houden en ongedaan te maken. Mensen zijn geneigd minder goed na te denken en verkopen vanuit deze toestand hun crypto met verlies.
Moedeloosheid: Teleurstelling crypto dalingen slaat toe
Het logische gevolg van bovenstaande panic-selling, is (vroeg of laat) confrontatie met het verlies. Als mensen weer enigszins zijn bijgekomen, wordt weer nagedacht. Dit is het moment dat men wordt geconfronteerd met de verliezen. Ditmaal kan dit niet meer uit het bewustzijn worden weggehouden en ontstaat de fase van Depressie. Bovenstaande boosheid neemt toe maar wordt nu vooral (en in sterke mate) tegen het zelf gericht. Men is teleurgesteld geraakt in het eigen functioneren. Dit leidt tot onzekerheid, gevoelens van waardeloosheid en in het ergste geval wordt suïcide serieus overwogen. Ook dit laatste is een manier van het zelf om de nare emoties niet te hoeven voelen. Mensen gaan zich terugtrekken, raken mogelijk geïsoleerd en krijgen minder positieve prikkels. Hierom kan iemand lang in deze fase blijven steken.
Aanvaarding: Bitcoin bearmarkt brengt nieuwe kansen
Vroeg of laat hervindt de psyche opnieuw een evenwicht en verdwijnen de donkere wolken steeds wat vaker en langer. Mensen gaan zich meer en meer beseffen dat het heel erg is dat er verliezen zijn geweest maar dat het leven nog niet voorbij is. Sommigen stoppen met crypto, een aantal zetten door en maken het beste van de bearmarkt doordat zij zich beseffen dat dit ook weer nieuwe kansen met zich meebrengt.
Ergo: blijf rationeel handelen en geniet!
Probeer je bewust te zijn van de collectiviteit van de ontkenning van een aanstaande bearmarkt. Houd er altijd rekening mee dat bij een daling, sprake kan zijn van een trend-wijziging en neem tijdig winst. Voorkom panic-selling en blijf weg bij FUD. Je neemt pas verlies als je je crypto met verlies verkoopt. Word je ervan bewust dat je ‘mind’ zich, zonder dat je het doorhebt, indekt tegen het voelen van moeilijke emoties. Wanneer je dit begrijpt, wordt het makkelijker om rationeel te denken en vast te houden aan je strategie. Bedenk dat beleggen nog altijd niet van levensbelang is en parkeer het als je erin doorslaat. Als je teveel baalt en slecht voelt door de bears: zoek afleiding door af te spreken met vrienden en te doen wat echt belangrijk is in je leven!
