Foto: Shutterstock/Marc Bruxelle
Michael Eisink is al 20 jaar psycholoog en coach. In 2017 ontdekte hij de wondere wereld van bitcoin en sindsdien is hij besmet met de cryptokoorts. In zijn columns bekijkt hij crypto door het oog van een psycholoog.
Het jaar 2023 is goed begonnen voor crypto na een vervelend jaar waarin de koersen volledig ingestort zijn. Ik schreef vorig jaar een column over het psychologische proces dat zich voltrekt wanneer een bullmarkt omslaat in een bearmarkt.
Ongeloof over bitcoin stijging
Bij een potentiële omslag van een bearmarkt naar een bullmarkt, speelt zich een ander proces af. Collega Thom Derks verwees afgelopen week reeds naar de “Wall Street Cheat Sheet” die omschrijft hoe de psychologie omtrent beurscycli in elkaar steekt.
Bij een mogelijk aanstaande bullrun, vindt het omgekeerde plaats van de rouwfases die ik eerder omschreef. Zoals bij elke psychologische verandering vindt weerstand plaats op basis van angst. Mensen houden niet van verandering omdat dit onzekerheid met zich meebrengt en de mind is vaak erg blij met zekerheid en voorspelbaarheid (vasthouden aan het oude).
Dit verklaart waarom op het huidige punt in de Wall Street Cheat Sheet wordt gesproken over ‘disbelief‘. Disbelief kan opgevat worden als een vorm van pessimisme hetgeen betekent: de verwachting dat gebeurtenissen ongunstig gaan uitvallen. Aangezien zowel financiële als ook psychologische verliezen (emotionele pijn) nog vers in het geheugen geprent staan, wil onze mind zich beschermen tegen nieuwe verliezen en daarmee tegen emotionele pijn.
Pessimisme is een fantastisch controlemiddel dat we vaak tegenkomen bij psychologische moeilijkheden zoals depressie, paniekklachten, dwang en andere klachten. Iemand met paniekklachten vreest te overlijden aan een hartinfarct en vermijdt gevoelens van onrust door scherp te letten op lichamelijke sensaties, waaronder een verhoging van de hartslag. Hij vermijdt deze sensaties. Deze persoon stelt zichzelf voor zijn eigen gevoel veilig omdat hij vanuit zijn pessimistische zienswijze risicofactoren voor het krijgen van een hartinfarct wegneemt. Dat hij hierdoor steeds gevoeliger voor de vermeden lichamelijke sensaties wordt en een beperkter leven krijgt omdat de angst en vermijding toeneemt, is de aanleiding van het lijden en is de reden waarom hij zich aanmeldt voor een psychologische behandeling.
Kortom, pessimisme is een zekerheidsstrategie maar leidt ook tot lijden!
Voorzichtig optimistisch
In de huidige fase van de Wall Street Cheat Sheet begint voorzichtig optimisme te ontstaan, met nadruk op voorzichtig. ‘Disbelief’ en pessimisme worden onbewust ingezet om al te grote risico’s te voorkomen en bij negatieve beleggingssignalen is de kans groot dat er onmiddellijk een correctie of koersdaling volgt. Veiligstellen van assets zorgt weer voor een gevoel van zekerheid en comfort.
Dit is precies de reden waarom de lijn in het stadium van disbelief zo vlak blijft lopen. Men is bezig met het opbouwen van vertrouwen en moed. Zoals met alles in het leven; angst wordt in kleine stapjes overwonnen. Bij elke overwinning, stijgt het zelfvertrouwen en neemt de moed toe. Uiteindelijk slaat dit weer door in overmoed ofwel ‘Euphoria’ in het bovenstaande plaatje en belanden we weer terug in het omgekeerde proces. Op deze wijze, zoals alles in het leven, is er ook in de beleggingswereld sprake van homeostase ofwel balans!
Hoe zorg jij ervoor dat je voldoende profiteert van het momentane beginnende optimisme zonder uiteindelijk door overmoed ingehaald te gaan worden?